Dişin mine veya dentin gibi dış tabakalarında oluşan çürüklerin erken dönemde tedavilerinin yapılmasını ve bu sayede çürük ilerlemelerinin durdurularak dişin canlılığını ve sağlığını korumayı amaçlayan diş hekimliği branşıdır. Bu sayede sonraki aşamalar olan endodonti (kanal tedavisi) yada diş çekimi önlenmiş olur. Oluşan diş maddesi kayıpları, estetik fonksiyonel ve ağız dokularına uyumlu bir halde dolgu ile tedavi edilmektedir.
Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu çözerek dişin minesinin bozulmasına ve bunun sonucunda da diş çürüğünün başlamasına neden olmaktadırlar.
Hastaya uygulanacak dolgu tipinin seçiminde uygulanacak bölge, bu bölgede etkili olan çiğneme kuvveti, hastanın estetik beklentileri ve madde kaybının miktarı büyük önem taşımaktadır.
Dayanıklılığı ve ekonomik oluşuyla seneler boyunca en çok tercih edilen dolgu maddesi olmuştur. Günümüzde ise hastaların artan estetik talepleri, amalgamın ihtiva ettiği civanın insan sağlığına tesirleri konusundaki söylentiler ve de adeziv sistemlerdeki (diş renginde dolgular), bu materyalin artık tercih edilmemesine neden olmaktadır.
Ayrıca bazı bireylerde amalgamın içeriğindeki materyallere karşı allerjik reaksiyon görülebilmektedir. Aslında çiğneme ve öğütme sonucunda ağızda açığa çıkan civa miktarı su, hava ve yiyeceklerde alınan miktardan çok daha küçüktür. Bütün bilimsel araştırmalarla civanın zararsız olduğu sonucuna varılmıştır. Ender de olsa ağız ortamında farklı metal restorasyonların bulunmuş olduğu kişilerde yahut çatal şeklinde başka bir metal ağız ortamına girdiğinde, elektriklenmeden doğmuş hassasiyetler olabilmektedir. Tüm bu olumsuzluklara karşın amalgam dolgular, çiğneme kuvvetlerinin yüksek olduğu arka bölge dişlerde, porselen inleylerden sonrasında uygulanabilecek en başarılı tedavi yöntemidir. İçinde 70% gümüş, 23% kalay, az miktarda bakır ve çinkodan oluşan tozun cıva ile karıştırılmasıyla hazırlanır. Karışım diş hekimi tarafınca hazırlanan oyuğa yayılır ve dolgu birkaç saatte sertleşir. Amalgam dolgunun yapıldığı bölge en az bir saat kullanmamalı, takip eden 24 saat içinde ise sert şeyleri o bölgede çiğnememesine dikkat edilmelidir. Hastaya 24 saat geçtikten sonra polisaj işlemi için ikinci bir randevu daha verilmelidir. Yapılan cila işlemi, pürüzsüz bir yüzey elde edilerek korozyonu azaltacaktır. Her dolgu uygulamasında olduğu gibi, amalgam dolgulardan sonra da kısa bir süre sıcak-soğuk hassasiyeti olabilmektedir.
Özellikle estetiğin ön planda olduğu vakalarda tercih edilen diş renginde tedavilerdir. Dişle olan bağlantı özelliklerinden dolayı, amalgam dolgularda olduğu gibi tutuculuk sağlamak amacıyla dişten madde kaldırılmasına gerek yoktur. Sadece çürüğün kaldırılması ve temizlenmesi yeterlidir. Kompozit dolgular, hazırlanan kaviteye katman tabaka yerleştirilir ve her katman özel bir ışık ile sertleştirilir. Bu işlem bitince kompozit dolgular dişe göre şekillendirilir ve düzeltme işlemleri yapılır.
Kompozitler, sadece çürükleri restore etmek için değil, dişlerin rengini ve biçimini değiştirerek kozmetik etkileri için de kullanılabilmektedirler. En büyük dezavantajları ise; işlem sonrası bir süre duyarlılık olmasıdır. Ayrıca; dolguların renkleri, kahve, çay gibi içeceklerle az da olsa değişebilmektedir.
Amalgam restorasyonların aksine, kompozit dolgular tek seansta ve kısa sürede tamamlanır. Tedavinin ardından hasta dişlerini normal olarak sorunsuz bir şekilde kullanabilir. En önemli dezavantajları ise, işlem sonrası bir süre hassasiyet olmasıdır.
Kanal tedavisi, çürük ve travma gibi nednelere bağlı olarak dişlerde oluşan madde kaybını, dişin yalnız eksik olan kısımlarını tamamlayacak şekilde restore eden bir çeşit bölümlü kuron protezi veya daha basit şekilde anlatımla laboratuarda altın, çeşitli alaşımlar, kompozit yada porselenden hazırlanmış bir dolgudur.
İnlay ve onlaylerde de aynı laminate veneerlerde olduğu benzer biçimde dişin sağlam kısmı organik haliyle olduğu gibi korunmaktadır. Özellikle güzel estetik ve konfor beklentisi yüksek olan hastaların arka bölgedeki dişlerinde, metalik ve koyu renk görünümlü amalgam restorasyonların yerine tercih edilmektedir. Ek olarak çok sayıda dolgu yapılması gerektiğinde, tek seansta yapılacak diş hazırlığı ve ölçü alma aşamasını takiben, laboratuarda hazırlanan porselen dolgular ikinci seansta yerleştirilerek zamandan tasarruf ve kazanım sağlar. Aynı şekilde restorasyonların klasik dolgular şeklinde ağız içinde değil de laboratuarda hazırlanması, mükemmel bir uyum sağlar.
Amalgamın içeriğindeki civanın aksine, porselen biyolojik olarak insan vücuduyla en uyumlu materyallerden biridir. Bunun yanında yüksek estetik özellikleri sayesinde porseleni tercih sebebi yapmaktadır. Tüm bu nedenlerden dolayı metal alaşımı ve kompozitlerin kullanımı günümüzde oldukca azalmış, yerini porselen inlaylere bırakmıştır.
Estetik Dolgu ile alakalı en çok sorulan sorular ve cevapları.
Estetik diş dolgusu, dişlerin önemli bir kısmını doldurarak çürümüş, kırılmış veya renklenmiş dişleri düzeltmek için kullanılan bir diş tedavi yöntemidir. Bu dolgular genellikle diş rengine uygun bir kompozit reçine malzemesi kullanılarak yapılır.
Estetik diş dolgusu, dişlerdeki çürükleri tedavi etmek, dişlerin kırıklarını onarmak, dişlerin renkini düzeltmek ve estetik bir gülümsemeyi geri kazanmak için gerekebilir.
Estetik diş dolgusu işlemi, öncelikle çürümüş veya zarar görmüş dişlerin temizlenmesiyle başlar. Ardından, renk uyumlu bir kompozit reçine malzemesi dişin şekline uygun olarak uygulanır, şekillendirilir ve sertleştirilir. Sonrasında cilalanır ve parlak bir görünüm kazandırılır.
Estetik diş dolguları dayanıklıdır, ancak ömürleri kişinin ağız hijyeni ve bakımına, dolgu boyutuna ve yere bağlı olarak değişebilir. İyi bakıldığında, bu dolgular birkaç yıl veya daha fazla sürebilir.
Estetik diş dolgusu işlemi sırasında genellikle minimal rahatsızlık veya ağrı hissedilmez. Ancak bazı durumlarda, dişin temizlenmesi ve hazırlanması sırasında hassasiyet yaşanabilir.
Estetik diş dolgusu sonrası, düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanma ve düzenli diş hekimi kontrolleri ile diş sağlığınızı korumak önemlidir. Sert ve aşındırıcı yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
Estetik diş dolgusu maliyeti birkaç faktöre bağlı olarak değişebilir, bunlar arasında kullanılan malzeme, diş hekimi ücretleri ve tedavi gereksinimleri yer alır. Genellikle geleneksel amalgame (metal) dolgulardan daha pahalıdır.
Estetik diş dolgusu, dişlerin çürükleri veya hasarları onarmak ve rengini düzeltmek amacıyla kullanılırken, diş beyazlatma, dişlerin doğal rengini beyazlatmak için kullanılır. Dolgu, dişin zarar görmüş bölgesini doldururken, diş beyazlatma diş yüzeyindeki lekeleri giderir.