Halitosis (ağız kokusu) ağızdan veya burundan gelen, hem kişiyi hem de çevresindekileri rahatsız eden nefesteki çirkin kokudur.
Kötü ağız kokusu kişiler arası etkileşim ve iletişimi olumsuz etkilediği gibi, kişide üzerinde toplumsal baskı, psikososyal stres ve özgüven problemleri oluşmasına yol açmaktadır. Hatta ağız kokusu probleminden ötürü sosyal ve bireysel izolasyonlar da görülebilmektedir.
Ağız kokusu sorunu için diş hekimlerine başvurarak ağız içi muayenesi yapılır. Diş çürükleri ve periodontal hastalıklar sonrasında, diş hekimlerine gelen en sık vaka, ağız kokusudur.
Ağız kokusu herkeste görülür mü?
Kötü ağız kokusu toplumda sık olarak her yaşta görülmektedir. Yetişkinlerin en az %50’sinde hayatlarının bir döneminde, özellikle sabah kalktıktan sonra kabul edilemeyecek derecede ağız kokusu vardır.
Yapılan araştırmalar, erkeklerde kadınlara oranla 3 kat daha fazla ağız kokusu olduğunu göstermiştir. Ayrıca, 20 yaş üzeri bireylerde de gençlere oranla 3 kat daha fazla ağız kokusu gözlemlenmektedir.
Orta yaş gurubundaki bireylerde özellikle sabahları yüksek seviyede ağız kokusu görülmektedir. İleri yaş gruplarında ise kullanılan protezler, tükürüğün akışkanlığını yitirmesi ve sistemik hastalıklara bağlı olarak ağız kokusu artmaktadır.
Ağız kokusunun sebepleri, patolojik yada fizyolojik olabileceği gibi, bazı durumlarda her ikisi bir arada görülebilir.
Patolojik halitozislerin %80-90’i ağız, %10-20’si ağız dışı kaynaklıdır.
Dişeti ve mukoza hastalıkları, mantar ve enfeksiyonlar, dil ve dil kökü tabakası (pas), reflu ve postnazal (geniz) akıntı, kötü durumdaki implant ve protezler, diş çürükleri kötü dolgular, tükürükte azalma ve ağız kuruluğu, ağız kanserleri, yarık damak, tonsil (bademcik) hastalıkları ağız kaynaklı sebepleri oluşturur.
Ağız ve diş sağlığım iyi olduğu halde bu koku nereden geliyor?
Ağız veya ağız dış kaynak ayırımını yapmak için en basit yol, ağız ve burun kokularını karşılaştırmaktır çünkü halitosisin ağız dışı sebepleri düşünüldüğünde akla gelen ilk organ, burundur. Burun solunumu, aslen tercih edilmesi gereken solunum tipidir. Halitozisin etiyolojisinde önemli bir yeri olan ağız solunumu ise burun tıkanıklığı sonucu meydana gelmektedir.
Koku, burundan kaynaklanıyor yada medikal sebeplere haiz ise ileri değerlendirme için bir tıp doktoruna başvurulmalıdır. Biliyoruz ki burun tıkanıklığının anatomik nedenleri arasında en sık görülenlerinden biri, septum deviasyonudur. Septum deviasyonu olan bir hastada buna bağlı öteki burun patolojileri de daha direnmeçı ve daha sık görülmektedir. Patolojiyi açıklayan ağız kaynaklı bir niçin yok ise, ağız kokusu olan bir hastada, septum deviasyonunun ağız solunumu yaparak halitozise niçin olabileceği ne olursa olsun akla getirilmelidir.
Ağız kokusunun fizyolojik sebepleri ise açlık, mensturasyon, sigara içiciliği, kötü ağız hijyeni, yiyecek artıkları, yüksek protein içerikli gıdalar, soğan, sarımsak, turp gibi odoriferöz yiyecekler, kahve, alkol ve bazı baharatlar.
Halitozis tedavisi; ağız hijyenine dikkat etmek, dişleri ve dili fırçalamak, dişlerin arasını temizlemek, diş eti iltihaplarını tedavi ettirmek esaslarına dayanır. Ağız kokusu olan hastalar, sigara içmeyi azaltmaları için cesaretlendirilmeli, zararlı gıdalardan uzak durmalı, düzenli aralıklarla beslenmeli, diş hekimlerini 6 ayda bir ziyaret etmelidirler.
Ağız kokusu ve tedavisi ile alakalı en çok sorulan sorular ve cevapları.
Ağız kokusu tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak ve spesifik bir durumunuz için en iyi tedaviyi belirlemek için bir diş hekimi veya ağız kokusu uzmanı ile iletişime geçmek önemlidir.
Ağız kokusu, kötü kokulu bir nefes kokusuna neden olan bir durumdur. Bu koku, ağız içindeki bakterilerin neden olduğu uçucu sülfür bileşenleri tarafından oluşturulabilir.
Ağız kokusu birçok nedenle ortaya çıkabilir. En yaygın nedenler arasında kötü ağız hijyeni, diş çürükleri, diş eti hastalıkları, dil üzerindeki bakteriler, tütün ürünleri kullanımı, ağız kuruluğu, enfeksiyonlar, sindirim sorunları ve bazen sistemik hastalıklar yer alabilir.
Ağız kokusu tedavisi, öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesini içerir. Tedavi, ağız hijyenini iyileştirmek, diş çürüklerini veya diş eti hastalıklarını tedavi etmek, dil temizliği yapmak, ağız kuruluğunu azaltmak, tütün ürünleri kullanımını bırakmak ve gerektiğinde sistemik veya tıbbi nedenlere yönelik tedaviyi içerebilir.
Evet, düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı ağız hijyenini iyileştirir ve ağız kokusunu azaltabilir. Dişlerin ve dilin düzenli olarak temizlenmesi, kötü kokulu bakteri ve yiyecek artıklarını uzaklaştırabilir.
Evet, ağız kuruluğu ağız kokusuna neden olabilir. Tükürük, ağızda bakterileri temizler ve dilin nemli kalmasını sağlar. Ağız kuruluğu durumunda bu süreç bozulabilir ve ağız kokusu ortaya çıkabilir.
Ağız kokusu tedavisi, altta yatan nedenlere ve tedaviye bağlı olarak değişebilir. İyi ağız hijyeni alışkanlıkları ve uygun tedavi ile ağız kokusu genellikle kısa süre içinde düzelebilir.
Evet, bazı sistemik hastalıklar, ağız kokusuna neden olabilir. Özellikle diyabet, böbrek hastalıkları, karaciğer sorunları ve bazı solunum yolu enfeksiyonları gibi hastalıklar ağız kokusuna yol açabilir. Bu nedenle sürekli ağız kokusu yaşanıyorsa, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.